काम र व्यक्तिगत जीवनबीच सन्तुलन कसरी मिलाउने ?
<p>पौराणिक शास्त्रहरू भन्छन्– भगवानले पनि हप्ताको एक दिन आराम गर्छन्। त्यसो भए हामी को हौं भगवानजत्ति आराम पनि नगर्ने ?</p>
<p>यसको अर्थ यो पनि हो– हामीले कम्तीमा हप्ताको एक दिन आराम गर्नुपर्छ। मन्दिरको परम्परा हेरौं। त्यहाँ तपाईंले जुनसुकै बेला पनि दर्शन पाउनुहुन्न।</p>
<p>दर्शनको निश्चित समय हुन्छ। बिहानी समय, दिवा समय, सन्ध्या समय।</p>
<p>बेलाबेलामा भगवानको आरामको समय भइरहेको हुन्छ। भनिन्छ, भगवान आराम गरिरहनुभएको छ। अथवा भनिन्छ, भगवान संगीत श्रवण गरिरहनुभएको छ।</p>
<p>तपाईं राजस्थानको नाथाननरा जानुस्। त्यहाँ कृष्ण मन्दिरहरू पाउनुहुनेछ। त्यहाँ प्रायः उत्सवहरू भइरहेको तपाईं देख्नुहुन्छ।</p>
<p>यी उत्सवको एउटा लय हुन्छ। हरेक उत्सव एउटा अन्तरालपछि दोहोरिन्छ। तर, हरेक दिन उस्तै हुँदैन।</p>
<p>एकादशी द्वादशीभन्दा फरक हुन्छ। द्वादशी त्रयोदशीभन्दा फरक।</p>
<p style="text-align:center"><img alt="" height="457" src="https://www.dekhapadhi.com/storage/photos/shares/Culture/patnayak_new_ladies_change_photo.jpg" width="840" /></p>
<p>कृष्णपक्ष र शुक्लपक्ष फरक हुन्छ। पूर्णिमा र औंसीमा के-के हुन्छ भन्ने तपाईं अनुमान लगाउन सक्नुहुन्छ। तर, चतुर्मास अवधिभर यस्तो केही हुँदैन।</p>
<p>अर्थात् चार महिना भगवानले आराम गर्नुहुन्छ।</p>
<p>आठ महिना काम गर्नुहुन्छ। यसको अर्थ हो, भगवानले पनि समय र कामलाई व्यवस्थापन गर्नुभएको छ।</p>
<p>निश्चित समयमा निश्चित काम छुट्याउनुभएको छ। भगवानको भोजन, प्रार्थना, आरती सबैको फरक–फरक समय हुन्छ।</p>
<p>प्रकृतिका हरेक थोकले यो नियम पछ्याउँछन्। सबैले निश्चित समयमा आराम गर्छन्।</p>
<p>आराम र कामले जीवनमा सन्तुलन सिर्जना गर्छ। भगवानले पनि काम र आराममा सन्तुलन कायम गर्छन्।</p>
<p>प्राचीन समयमा यसरी नै मानिसहरूलाई शिक्षा दिइन्थ्यो। भगवानको पाइला पछ्याऊ भनेर सिकाइन्थ्यो।</p>
<p>धेरै मानिसले काम र आरामको सन्तुलन मिलाउन जान्दैनन्। त्यसका लागि कामको बाँडफाँड पनि जरुरी हुन्छ।</p>
<p>श्रीमानले श्रीमतीको काममा सघाउने, श्रीमतीले श्रीमानको काममा सघाउने गर्दा पनि सन्तुलन कायम हुन्छ।</p>
<p>त्यसका लागि पुरुषले पनि खाना बनाउन, लुगा धुन, भाँडा माझ्न सिक्न जरुरी छ। हप्ताको एक दिन आमाले आराम गर्ने र छोराले खाना पकाउने गर्दा राम्रै हुन्छ।</p>
<p>धेरै मानिसले काम र जीवनबीच सन्तुलन मिलाउन नसकेको गुनासो गर्छन्। जीवन र कामको सन्तुलनमा छुट्टीको महत्त्वपूर्ण भूमिका छ।</p>
<p>पशुहरू मात्र छुट्टी लिँदैनन्। पशुहरूको शनिबार, आइतबार भन्ने हुँदैन।</p>
<p>बोटबिरुवाको पनि हुँदैन। किनभने उनीहरूको जीवन र काम एउटै हुन्छ। तर, मानिसको काम र जीवन फरक हुन्छ। त्यसैले नै मानिसलाई तनाव सिर्जना गरिदिन्छ।</p>
<p>मानिसहरूको मस्तिष्कमा हुन्छ– ‘बोस’ले भनेको काम हो।</p>
<p>मैले गर्न खोजेको मेरो जीवन हो। यो मानसिकताको समस्या हो। तर, प्रकृति त यस्तो हुँदैन। प्रकृतिका लागि त जीवन जीवन नै हो। त्यो भन्दा अरु केही होइन।</p>
<p>त्यसैले तपाईं आफैलाई सोध्नोस्– किन तपाईंले काम गरिरहनुभएको छ ? आफूलाई बाँच्न योग्य बनाउन।</p>
<p>त्यसैले हामीले जीवन र कामबीचको दूरी घटाउन आवश्यक छ। यो नै सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण समय व्यवस्थापन हो।</p>
<p>हामीले यही आधारभूत प्रश्न पनि आफैंलाई सोधेका छैनौं।</p>
<p><iframe frameborder="0" height="315" scrolling="no" src="https://www.youtube.com/embed/7R1rO6YFY-o" width="560"></iframe></p>
<p><strong>पढ्नुहोस्</strong></p>
<p><a href="https://dekhapadhi.com/news/2881" target="_blank"><strong>मानसिक स्वास्थ्य सिकाउँछन् पौराणिक ग्रन्थले </strong></a></p>
<p><a href="https://dekhapadhi.com/news/2709" target="_blank"><strong>संसारलाई रणभूमि होइन रंगभूमि बनाऔं</strong></a></p>
<p><strong><a href="https://dekhapadhi.com/news/2599" target="_blank">रावणबाट के सिक्ने- बहुप्रतिभाशाली बन्ने कि परिस्थिति अनुकुल ?</a></strong></p>
<p><strong><a href="https://dekhapadhi.com/news/2360" target="_blank">हिन्दू धर्मग्रन्थबाट राजनेताले के सिक्ने ?</a></strong></p>
<p><strong><a href="https://dekhapadhi.com/news/2248" target="_blank">नेतृत्व गर्ने कि मालिक बन्ने !</a></strong></p>
.jpg)
