पौडीमा गौरिका सिंहको सफलताले नेपाली खेलक्षेत्रमा आशा पलाएको छ। गौरिका पौडीको व्यक्तिगत स्पर्धामा स्वर्ण पदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। त्यति मात्र होइन, उनी एउटै सागमा चार स्वर्ण पदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी पनि बनिन्। गौरिकाले ४ स्वर्ण, २ रजत र ३ कास्य पदक जितेकी थिइन्।
सन्तोषी श्रेष्ठ साग इतिहासमा एथलेटिक्सतर्फ स्वर्णपदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। सन्तोषीले १० हजार मिटर दौडमा स्वर्ण पदक जितेकी थिइन्। कुस्तीकी संगीता धामीले स्वर्ण जितेर अर्को इतिहास रचिन्। महिला भलिबल टिमले जितेको रजत पदक पनि अहिलेसम्मकै ठूलो सफलता हो। महिला टिमले एभीसी सेन्ट्रल जोन महिला भलिबल प्रतियोगिताको पनि उपाधि जितेको थियो। त्यस्तै, बक्सिङ, तेक्वान्दो, कराँते र उसुमा पनि नेपाली खेलाडीको प्रदर्शन सम्झनलायक थियो।
त्यसबाहेक प्रिन्स दाहालको सफलता, पारस खड्का र सोमपाल कामी विदेशी फ्रेन्चाइज लिगमा अनुबन्ध, नेपाली फ्रेन्चाइज लिगमा एभरेस्ट प्रिमियर लिगमा ठूला विदेशी खेलाडी आउने पक्का भएको अवस्था, नियमित (दुई वर्ष) को अन्तरालमा राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता हुनु, पहिलो पटक एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिता आयोजना, क्यानको सदस्यता निलम्बन फुुकुवा। नेपाली खेलकुदले गत वर्ष हासिल गरेका सुखद् उपलब्धि हुन्। तथापि, अझै पनि ठूला प्रतियोगिता आयोजनामा कमजोर व्यवस्थापनले खेलाडीको सफलतालाई गिज्याएको भान हुन्छ।
फर्केर हेर्ने हो भने नेपाली खेलकुदलाई आगामी दिन विगतको उपलब्धी जोगाएर थप सफलता हासिल गर्नुपर्ने चुनौती छ। नयाँ वर्षमा सागजस्ता ठूला अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता हुने छैनन्। तर, नेपाली फुटबलका लागि महत्वपूर्ण मानिने साफ च्याम्पियनसिप प्रतियोगिता हुनेछ। कोभिड-१९ का कारण स्थगित फिफा विश्वकप तथा एफएसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। त्यस्तै, क्रिकेट टिमले विश्वकपको खुड्किलोका रूपमा रहेको आईसीसी क्रिकेट विश्वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेल्नेछ। नवौं राष्ट्रिय खेलकुदले पुनः एकपटक देश खेलकुदमय हुनेछ।
फुटबल
नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टिमले फिफा विश्वकप तथा एएफसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तयारी गरिरहँदा कोभिड-१९ का कारण सम्पूर्ण खेलकुद गतिविधि स्थगित भएको थियो। निर्धारित समयमा खेल भएको भए १३ चैतमा नेपालले चाइनिज ताइपेईविरुद्ध दशरथ रंगशालामा खेल्ने थियो भने १८ चैतमा अस्ट्रेलियाविरुद्ध खेल्ने थियो। ४ जेठमा जोर्डनविरुद्ध खेलेसँगै नेपालको खेल समाप्त हुने थियो।
नेपाली फुटबल टिम
पाँच टिम सम्मिलित समूह ‘बी’ मा नेपाल चौथो स्थानमा छ। नेपालले खेलेका पाँचमध्ये एक खेल जितेको छ भने चार खेलमा पराजित भएको छ। आठ समूहका विजेता तथा उत्कृष्ट चार उपविजेता विश्वकप छनोटको तेस्रो चरण तगा एसियन कप २०२३ मा छनोट हुनेछन्। चौथो स्थानको टिम एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तेस्रो चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। नेपाल आफ्नो समूहको कम्तिमा चौथो स्थानमा रहने सम्भावना प्रबल छ।
तेस्रो चरणको प्लेअफबाट पनि बाहिरियो भने नेपालले सोलिडारिटी कप (निर्धारित मिति १५ पुसदेखि २९सम्म) खेल्ने सम्भावना रहन्छ। नेपालले सन् २०१६ मा सम्पन्न सोलिडारिटी कपको उपाधि जितेको थियो। त्यसैले एसियन कपमा छनोट हुन नसके पनि नेपालले सोलिडारिटी कपको उपाधि रक्षा गर्ने राम्रो अवसर छ। त्यति मात्र होइन, गत संस्करणमा एएफसीले प्रतियोगिताको आयोजक भेट्न हम्मेहम्मे परेको थियो। त्यसकारण अहिले नेपालले प्रतियोगिताको आयोजना गर्ने अवसर पनि पाउन सक्छ।
त्यसअघि नेपालले ३ देखि १४ असोजमा हुने साफ च्याम्पियनसिप खेल्नेछ। बंगलादेशमा हुने यस प्रतियोगितामा नेपालले राम्रो गर्ने प्रबल सम्भावना एन्फा लिग निर्देशक सञ्जीव मित्र बताउँछन्।
‘‘विश्वकप छनोट प्रतियोगितामा नेपाली खेलाडी लामो समयपछि घरेलु मैदान दशरथ रंगशालामा खेल्नेछ। दशरथ रंगशालामा खेल्न पाउँदा खेलाडीमा छुट्टै मनोबल हुनेछ, जसकारण नेपालले चाइनिज ताइपेईलाई हराउने सम्भावना प्रबल हुन्छ भने अस्ट्रेलिया र जोर्डनविरुद्ध पनि विगतको भन्दा राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ,’’ मिश्रले भने, ‘‘ती खेलको प्रदर्शनबाट नेपाली खेलाडीको मनोबल बढाउनेछ, जसले गर्दा बंगलादेशमा हुने साप च्याम्पियनसिपमा नेपालको राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ।’’
नेपाली महिला फुटबल टिमले पनि ०७७ मै महिला साफ च्याम्पियनसिप खेल्ने सम्भावना छ तथापि यसको मिति र स्थानको अझै टुंगो लागेको छैन।
क्रिकेट
नेपाली क्रिकेट टिमले आईसीसी क्रिकेट विश्वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेलिरहेको छ। सन् २०२२ सम्म चल्ने यस प्रतियोगितालाई सन् २०२३ मा भारतमा हुने विश्वकप क्रिकेटको खुड्किलोका रूपमा हेरिएको छ। यस प्रतियोगितामा नेपालले पहिलो चरणको खेल मात्र खेलेको छ, जसमा नेपालले दुई खेल जितेको छ भने दुई खेलमा पराजित भएको छ।
नेपाली क्रिकेट टोली
बाँकी खेलमा राम्रो प्रदर्शन गरेर नेपाल शीर्ष तीनभित्र पर्न सक्यो भने विश्वकप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। सकेन भने छनोट प्रतियोगिताको प्लेअफ खेल्नेछ। यो प्रतियोगितामा राम्रो गर्न सक्यो भने नेपालले विश्वकपसम्मको यात्रा तय गर्न सक्नेछ। त्यसका लागि धेरै सुधार गर्नु आवश्यक छ।
गत वर्ष नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) को नयाँ विधानअनुसार निर्वाचन सम्पन्न भएर आईसीसीले निलम्बन फुकुवा गरिसकेको छ। त्यसैले कोभिड-१९ को संक्रमण सकिनेबित्तिकै नेपाली टिमले नयाँ प्रशिक्षक पाउनेछ। क्यान घरेलु संरचना पनि लागू गर्ने योजनामा रहेको छ, जसकारण लामो समयदेखि अवरुद्ध घरेलु प्रतियोगिताहरू सञ्चालन हुँदा नेपाली क्रिकेट चलायमान हुने सम्भावना छ।
नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रयितोगिता
केही ढिला भए पनि आठौं प्रतियोगिता समयमै सम्पन्न भएका कारण नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता पनि समयमै सम्पन्न गर्नुपर्ने चुनौती छ। सदस्य-सचिव रमेशकुमार सिलवालले पनि समयै हुने बताउँदै आएका छन्। पोखरामा आवश्यक सम्पूर्ण भौतिक पूर्वाधार भएका कारण नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता समयमै गर्न व्यवस्थापनबाहेक अन्य कुराले छेक्दैन।
नवौं राष्ट्रिय खेलुकद भयो भने फेरि वर्षको अन्त्यतिर नेपाल पुनः खेलकुदमय हुनेछ। त्यसका साथै यसले आगामी दिनमा पनि प्रतियोगिता समयमै सम्पन्न गर्न दबाब सिर्जना गर्नेछ, जसका कारण खेलाडी सधैं व्यस्त हुनेछन्। त्यसबाट नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा हासिल गर्ने सफलता बढ्दै जानेछ।
त्यसबाहेक नयाँ खेलकुद ऐन लागू भएसँगै स्थानीय तयमा पदपूर्ति हुनेछन्। नयाँ अनुहारका साथै नयाँ जोश पनि हुने भएकाले स्थानीय तहमै खेलकुद गतिविधिले तीव्रता पाउनेछ। त्यसले अन्ततः समग्र नेपाली खेलकुदलाई माथि उकास्नेछ। खेलाडीबीच प्रतिस्पर्धा बढ्नेछ। संख्यात्मकसँगै गुणात्मक वृद्धि पनि हुनेछ।
" />
गौरिका सिंह
पौडीमा गौरिका सिंहको सफलताले नेपाली खेलक्षेत्रमा आशा पलाएको छ। गौरिका पौडीको व्यक्तिगत स्पर्धामा स्वर्ण पदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। त्यति मात्र होइन, उनी एउटै सागमा चार स्वर्ण पदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी पनि बनिन्। गौरिकाले ४ स्वर्ण, २ रजत र ३ कास्य पदक जितेकी थिइन्।
सन्तोषी श्रेष्ठ साग इतिहासमा एथलेटिक्सतर्फ स्वर्णपदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। सन्तोषीले १० हजार मिटर दौडमा स्वर्ण पदक जितेकी थिइन्। कुस्तीकी संगीता धामीले स्वर्ण जितेर अर्को इतिहास रचिन्। महिला भलिबल टिमले जितेको रजत पदक पनि अहिलेसम्मकै ठूलो सफलता हो। महिला टिमले एभीसी सेन्ट्रल जोन महिला भलिबल प्रतियोगिताको पनि उपाधि जितेको थियो। त्यस्तै, बक्सिङ, तेक्वान्दो, कराँते र उसुमा पनि नेपाली खेलाडीको प्रदर्शन सम्झनलायक थियो।
त्यसबाहेक प्रिन्स दाहालको सफलता, पारस खड्का र सोमपाल कामी विदेशी फ्रेन्चाइज लिगमा अनुबन्ध, नेपाली फ्रेन्चाइज लिगमा एभरेस्ट प्रिमियर लिगमा ठूला विदेशी खेलाडी आउने पक्का भएको अवस्था, नियमित (दुई वर्ष) को अन्तरालमा राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता हुनु, पहिलो पटक एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिता आयोजना, क्यानको सदस्यता निलम्बन फुुकुवा। नेपाली खेलकुदले गत वर्ष हासिल गरेका सुखद् उपलब्धि हुन्। तथापि, अझै पनि ठूला प्रतियोगिता आयोजनामा कमजोर व्यवस्थापनले खेलाडीको सफलतालाई गिज्याएको भान हुन्छ।
फर्केर हेर्ने हो भने नेपाली खेलकुदलाई आगामी दिन विगतको उपलब्धी जोगाएर थप सफलता हासिल गर्नुपर्ने चुनौती छ। नयाँ वर्षमा सागजस्ता ठूला अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता हुने छैनन्। तर, नेपाली फुटबलका लागि महत्वपूर्ण मानिने साफ च्याम्पियनसिप प्रतियोगिता हुनेछ। कोभिड-१९ का कारण स्थगित फिफा विश्वकप तथा एफएसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। त्यस्तै, क्रिकेट टिमले विश्वकपको खुड्किलोका रूपमा रहेको आईसीसी क्रिकेट विश्वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेल्नेछ। नवौं राष्ट्रिय खेलकुदले पुनः एकपटक देश खेलकुदमय हुनेछ।
फुटबल
नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टिमले फिफा विश्वकप तथा एएफसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तयारी गरिरहँदा कोभिड-१९ का कारण सम्पूर्ण खेलकुद गतिविधि स्थगित भएको थियो। निर्धारित समयमा खेल भएको भए १३ चैतमा नेपालले चाइनिज ताइपेईविरुद्ध दशरथ रंगशालामा खेल्ने थियो भने १८ चैतमा अस्ट्रेलियाविरुद्ध खेल्ने थियो। ४ जेठमा जोर्डनविरुद्ध खेलेसँगै नेपालको खेल समाप्त हुने थियो।
नेपाली फुटबल टिम
पाँच टिम सम्मिलित समूह ‘बी’ मा नेपाल चौथो स्थानमा छ। नेपालले खेलेका पाँचमध्ये एक खेल जितेको छ भने चार खेलमा पराजित भएको छ। आठ समूहका विजेता तथा उत्कृष्ट चार उपविजेता विश्वकप छनोटको तेस्रो चरण तगा एसियन कप २०२३ मा छनोट हुनेछन्। चौथो स्थानको टिम एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तेस्रो चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। नेपाल आफ्नो समूहको कम्तिमा चौथो स्थानमा रहने सम्भावना प्रबल छ।
तेस्रो चरणको प्लेअफबाट पनि बाहिरियो भने नेपालले सोलिडारिटी कप (निर्धारित मिति १५ पुसदेखि २९सम्म) खेल्ने सम्भावना रहन्छ। नेपालले सन् २०१६ मा सम्पन्न सोलिडारिटी कपको उपाधि जितेको थियो। त्यसैले एसियन कपमा छनोट हुन नसके पनि नेपालले सोलिडारिटी कपको उपाधि रक्षा गर्ने राम्रो अवसर छ। त्यति मात्र होइन, गत संस्करणमा एएफसीले प्रतियोगिताको आयोजक भेट्न हम्मेहम्मे परेको थियो। त्यसकारण अहिले नेपालले प्रतियोगिताको आयोजना गर्ने अवसर पनि पाउन सक्छ।
त्यसअघि नेपालले ३ देखि १४ असोजमा हुने साफ च्याम्पियनसिप खेल्नेछ। बंगलादेशमा हुने यस प्रतियोगितामा नेपालले राम्रो गर्ने प्रबल सम्भावना एन्फा लिग निर्देशक सञ्जीव मित्र बताउँछन्।
‘‘विश्वकप छनोट प्रतियोगितामा नेपाली खेलाडी लामो समयपछि घरेलु मैदान दशरथ रंगशालामा खेल्नेछ। दशरथ रंगशालामा खेल्न पाउँदा खेलाडीमा छुट्टै मनोबल हुनेछ, जसकारण नेपालले चाइनिज ताइपेईलाई हराउने सम्भावना प्रबल हुन्छ भने अस्ट्रेलिया र जोर्डनविरुद्ध पनि विगतको भन्दा राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ,’’ मिश्रले भने, ‘‘ती खेलको प्रदर्शनबाट नेपाली खेलाडीको मनोबल बढाउनेछ, जसले गर्दा बंगलादेशमा हुने साप च्याम्पियनसिपमा नेपालको राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ।’’
नेपाली महिला फुटबल टिमले पनि ०७७ मै महिला साफ च्याम्पियनसिप खेल्ने सम्भावना छ तथापि यसको मिति र स्थानको अझै टुंगो लागेको छैन।
क्रिकेट
नेपाली क्रिकेट टिमले आईसीसी क्रिकेट विश्वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेलिरहेको छ। सन् २०२२ सम्म चल्ने यस प्रतियोगितालाई सन् २०२३ मा भारतमा हुने विश्वकप क्रिकेटको खुड्किलोका रूपमा हेरिएको छ। यस प्रतियोगितामा नेपालले पहिलो चरणको खेल मात्र खेलेको छ, जसमा नेपालले दुई खेल जितेको छ भने दुई खेलमा पराजित भएको छ।
नेपाली क्रिकेट टोली
बाँकी खेलमा राम्रो प्रदर्शन गरेर नेपाल शीर्ष तीनभित्र पर्न सक्यो भने विश्वकप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। सकेन भने छनोट प्रतियोगिताको प्लेअफ खेल्नेछ। यो प्रतियोगितामा राम्रो गर्न सक्यो भने नेपालले विश्वकपसम्मको यात्रा तय गर्न सक्नेछ। त्यसका लागि धेरै सुधार गर्नु आवश्यक छ।
गत वर्ष नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) को नयाँ विधानअनुसार निर्वाचन सम्पन्न भएर आईसीसीले निलम्बन फुकुवा गरिसकेको छ। त्यसैले कोभिड-१९ को संक्रमण सकिनेबित्तिकै नेपाली टिमले नयाँ प्रशिक्षक पाउनेछ। क्यान घरेलु संरचना पनि लागू गर्ने योजनामा रहेको छ, जसकारण लामो समयदेखि अवरुद्ध घरेलु प्रतियोगिताहरू सञ्चालन हुँदा नेपाली क्रिकेट चलायमान हुने सम्भावना छ।
नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रयितोगिता
केही ढिला भए पनि आठौं प्रतियोगिता समयमै सम्पन्न भएका कारण नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता पनि समयमै सम्पन्न गर्नुपर्ने चुनौती छ। सदस्य-सचिव रमेशकुमार सिलवालले पनि समयै हुने बताउँदै आएका छन्। पोखरामा आवश्यक सम्पूर्ण भौतिक पूर्वाधार भएका कारण नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता समयमै गर्न व्यवस्थापनबाहेक अन्य कुराले छेक्दैन।
नवौं राष्ट्रिय खेलुकद भयो भने फेरि वर्षको अन्त्यतिर नेपाल पुनः खेलकुदमय हुनेछ। त्यसका साथै यसले आगामी दिनमा पनि प्रतियोगिता समयमै सम्पन्न गर्न दबाब सिर्जना गर्नेछ, जसका कारण खेलाडी सधैं व्यस्त हुनेछन्। त्यसबाट नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा हासिल गर्ने सफलता बढ्दै जानेछ।
त्यसबाहेक नयाँ खेलकुद ऐन लागू भएसँगै स्थानीय तयमा पदपूर्ति हुनेछन्। नयाँ अनुहारका साथै नयाँ जोश पनि हुने भएकाले स्थानीय तहमै खेलकुद गतिविधिले तीव्रता पाउनेछ। त्यसले अन्ततः समग्र नेपाली खेलकुदलाई माथि उकास्नेछ। खेलाडीबीच प्रतिस्पर्धा बढ्नेछ। संख्यात्मकसँगै गुणात्मक वृद्धि पनि हुनेछ।
कस्तो होला २०७७ मा नेपाली खेलकुद?
<p>काठमाडौं। प्रदर्शनका हिसाबमा क्रिकेट र फुटबलमा आशातीत हुन नसके पनि १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद प्रतियोगिताको सफलताले नेपाली खेलकुद जगतलाई हौस्यायो।</p>
<p>दुई दशकपछि उद्‍गम थलोमा फर्किएको साग (पहिले साफ) मा नेपाली खेलाडीले ऐतिहासिक सफलता हासिल गरे। २७ खेलका विभिन्‍न स्पर्धामा नेपालले ५१ स्वर्ण, ६० रजत र ९५ कास्य गरी कुल २०६ पदक जितेको थियो।</p>
<p>प्रतियोगिताको अन्तिम दिन पुरुष फुटबल टोलीले उपाधि रक्षा गरेसँगै नेपालको स्वर्ण पदक संख्या ५१ पुगेको थियो। नेपालले सागमा हासिल गरेको यो नै सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि हो। यसअघि नेपालले सन् १९९९ मा काठमाडौंमै सम्पन्‍न आठौं सागमा सबैभन्दा धेरै ३१ स्वर्ण पदक जितेको थियो। </p>
<div style="text-align:center">
<figure class="image" style="display:inline-block"><img alt="" height="567" src="https://www.dekhapadhi.com/storage/photos/shares/Feature Photo/Gaurika_4th_Gold/Gaurika_4th_Gold (13).jpg" width="850" />
<figcaption>गौरिका सिंह</figcaption>
</figure>
</div>
<p>पौडीमा गौरिका सिंहको सफलताले नेपाली खेलक्षेत्रमा आशा पलाएको छ। गौरिका पौडीको व्यक्तिगत स्पर्धामा स्वर्ण पदक जित्‍ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। त्यति मात्र होइन, उनी एउटै सागमा चार स्वर्ण पदक जित्‍ने पहिलो नेपाली खेलाडी पनि बनिन्। गौरिकाले ४ स्वर्ण, २ रजत र ३ कास्य पदक जितेकी थिइन्। </p>
<p>सन्तोषी श्रेष्‍ठ साग इतिहासमा एथलेटिक्सतर्फ स्वर्णपदक जित्‍ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। सन्तोषीले १० हजार मिटर दौडमा स्वर्ण पदक जितेकी थिइन्। कुस्तीकी संगीता धामीले स्वर्ण जितेर अर्को इतिहास रचिन्। महिला भलिबल टिमले जितेको रजत पदक पनि अहिलेसम्मकै ठूलो सफलता हो। महिला टिमले एभीसी सेन्ट्रल जोन महिला भलिबल प्रतियोगिताको पनि उपाधि जितेको थियो। त्यस्तै, बक्सिङ, तेक्‍वान्दो, कराँते र उसुमा पनि नेपाली खेलाडीको प्रदर्शन सम्झनलायक थियो। </p>
<p>त्यसबाहेक प्रिन्स दाहालको सफलता, पारस खड्का र सोमपाल कामी विदेशी फ्रेन्चाइज लिगमा अनुबन्ध, नेपाली फ्रेन्चाइज लिगमा एभरेस्ट प्रिमियर लिगमा ठूला विदेशी खेलाडी आउने पक्का भएको अवस्था, नियमित (दुई वर्ष) को अन्तरालमा राष्‍ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता हुनु, पहिलो पटक एकदिवसीय अन्तर्राष्‍ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिता आयोजना, क्यानको सदस्यता निलम्बन फुुकुवा। नेपाली खेलकुदले गत वर्ष हासिल गरेका सुखद् उपलब्धि हुन्। तथापि, अझै पनि ठूला प्रतियोगिता आयोजनामा कमजोर व्यवस्थापनले खेलाडीको सफलतालाई गिज्याएको भान हुन्छ। </p>
<p>फर्केर हेर्ने हो भने नेपाली खेलकुदलाई आगामी दिन विगतको उपलब्धी जोगाएर थप सफलता हासिल गर्नुपर्ने चुनौती छ। नयाँ वर्षमा सागजस्ता ठूला अन्तर्राष्‍ट्रिय प्रतियोगिता हुने छैनन्। तर, नेपाली फुटबलका लागि महत्वपूर्ण मानिने साफ च्याम्पियनसिप प्रतियोगिता हुनेछ। कोभिड-१९ का कारण स्थगित फिफा विश्‍वकप तथा एफएसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। त्यस्तै, क्रिकेट टिमले विश्‍वकपको खुड्किलोका रूपमा रहेको आईसीसी क्रिकेट विश्‍वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेल्नेछ। नवौं राष्‍ट्रिय खेलकुदले पुनः एकपटक देश खेलकुदमय हुनेछ।</p>
<p><strong>फुटबल</strong><br />
नेपाली राष्‍ट्रिय फुटबल टिमले फिफा विश्‍वकप तथा एएफसी एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तयारी गरिरहँदा कोभिड-१९ का कारण सम्पूर्ण खेलकुद गतिविधि स्थगित भएको थियो। निर्धारित समयमा खेल भएको भए १३ चैतमा नेपालले चाइनिज ताइपेईविरुद्ध दशरथ रंगशालामा खेल्ने थियो भने १८ चैतमा अस्ट्रेलियाविरुद्ध खेल्ने थियो। ४ जेठमा जोर्डनविरुद्ध खेलेसँगै नेपालको खेल समाप्त हुने थियो।</p>
<div style="text-align:center">
<figure class="image" style="display:inline-block"><img alt="" height="472" src="https://www.dekhapadhi.com/storage/photos/shares/Sports/nepali football team.jpg" width="840" />
<figcaption>नेपाली फुटबल टिम</figcaption>
</figure>
</div>
<p>पाँच टिम सम्मिलित समूह ‘बी’ मा नेपाल चौथो स्थानमा छ। नेपालले खेलेका पाँचमध्ये एक खेल जितेको छ भने चार खेलमा पराजित भएको छ। आठ समूहका विजेता तथा उत्कृष्‍ट चार उपविजेता विश्‍वकप छनोटको तेस्रो चरण तगा एसियन कप २०२३ मा छनोट हुनेछन्। चौथो स्थानको टिम एसियन कप छनोट प्रतियोगिताको तेस्रो चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। नेपाल आफ्नो समूहको कम्तिमा चौथो स्थानमा रहने सम्भावना प्रबल छ।</p>
<p>तेस्रो चरणको प्लेअफबाट पनि बाहिरियो भने नेपालले सोलिडारिटी कप (निर्धारित मिति १५ पुसदेखि २९सम्म) खेल्ने सम्भावना रहन्छ। नेपालले सन् २०१६ मा सम्पन्‍न सोलिडारिटी कपको उपाधि जितेको थियो। त्यसैले एसियन कपमा छनोट हुन नसके पनि नेपालले सोलिडारिटी कपको उपाधि रक्षा गर्ने राम्रो अवसर छ। त्यति मात्र होइन, गत संस्करणमा एएफसीले प्रतियोगिताको आयोजक भेट्न हम्मेहम्मे परेको थियो। त्यसकारण अहिले नेपालले प्रतियोगिताको आयोजना गर्ने अवसर पनि पाउन सक्छ।</p>
<p>त्यसअघि नेपालले ३ देखि १४ असोजमा हुने साफ च्याम्पियनसिप खेल्नेछ। बंगलादेशमा हुने यस प्रतियोगितामा नेपालले राम्रो गर्ने प्रबल सम्भावना एन्फा लिग निर्देशक सञ्‍जीव मित्र बताउँछन्।</p>
<p>‘‘विश्‍वकप छनोट प्रतियोगितामा नेपाली खेलाडी लामो समयपछि घरेलु मैदान दशरथ रंगशालामा खेल्नेछ। दशरथ रंगशालामा खेल्न पाउँदा खेलाडीमा छुट्टै मनोबल हुनेछ, जसकारण नेपालले चाइनिज ताइपेईलाई हराउने सम्भावना प्रबल हुन्छ भने अस्ट्रेलिया र जोर्डनविरुद्ध पनि विगतको भन्दा राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ,’’ मिश्‍रले भने, ‘‘ती खेलको प्रदर्शनबाट नेपाली खेलाडीको मनोबल बढाउनेछ, जसले गर्दा बंगलादेशमा हुने साप च्याम्पियनसिपमा नेपालको राम्रो नतिजा निकाल्न सक्छ।’’</p>
<p>नेपाली महिला फुटबल टिमले पनि ०७७ मै महिला साफ च्याम्पियनसिप खेल्ने सम्भावना छ तथापि यसको मिति र स्थानको अझै टुंगो लागेको छैन। </p>
<p><strong>क्रिकेट</strong><br />
नेपाली क्रिकेट टिमले आईसीसी क्रिकेट विश्‍वकप लिग-२ प्रतियोगिता खेलिरहेको छ। सन् २०२२ सम्म चल्ने यस प्रतियोगितालाई सन् २०२३ मा भारतमा हुने विश्‍वकप क्रिकेटको खुड्किलोका रूपमा हेरिएको छ। यस प्रतियोगितामा नेपालले पहिलो चरणको खेल मात्र खेलेको छ, जसमा नेपालले दुई खेल जितेको छ भने दुई खेलमा पराजित भएको छ। </p>
<div style="text-align:center">
<figure class="image" style="display:inline-block"><img alt="" height="567" src="https://www.dekhapadhi.com/storage/photos/shares/Sports/nepali_cricket_toli.jpg" width="850" />
<figcaption>नेपाली क्रिकेट टोली</figcaption>
</figure>
</div>
<p>बाँकी खेलमा राम्रो प्रदर्शन गरेर नेपाल शीर्ष तीनभित्र पर्न सक्यो भने विश्‍वकप छनोट प्रतियोगिता खेल्नेछ। सकेन भने छनोट प्रतियोगिताको प्लेअफ खेल्नेछ। यो प्रतियोगितामा राम्रो गर्न सक्यो भने नेपालले विश्‍वकपसम्मको यात्रा तय गर्न सक्नेछ। त्यसका लागि धेरै सुधार गर्नु आवश्‍यक छ।</p>
<p>गत वर्ष नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) को नयाँ विधानअनुसार निर्वाचन सम्पन्‍न भएर आईसीसीले निलम्बन फुकुवा गरिसकेको छ। त्यसैले कोभिड-१९ को संक्रमण सकिनेबित्तिकै नेपाली टिमले नयाँ प्रशिक्षक पाउनेछ। क्यान घरेलु संरचना पनि लागू गर्ने योजनामा रहेको छ, जसकारण लामो समयदेखि अवरुद्ध घरेलु प्रतियोगिताहरू सञ्‍चालन हुँदा नेपाली क्रिकेट चलायमान हुने सम्भावना छ। </p>
<p><strong>नवौं राष्‍ट्रिय खेलकुद प्रयितोगिता</strong><br />
केही ढिला भए पनि आठौं प्रतियोगिता समयमै सम्पन्‍न भएका कारण नवौं राष्‍ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता पनि समयमै सम्पन्‍न गर्नुपर्ने चुनौती छ। सदस्य-सचिव रमेशकुमार सिलवालले पनि समयै हुने बताउँदै आएका छन्। पोखरामा आवश्‍यक सम्पूर्ण भौतिक पूर्वाधार भएका कारण नवौं राष्‍ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता समयमै गर्न व्यवस्थापनबाहेक अन्य कुराले छेक्दैन। </p>
<p>नवौं राष्‍ट्रिय खेलुकद भयो भने फेरि वर्षको अन्त्यतिर नेपाल पुनः खेलकुदमय हुनेछ। त्यसका साथै यसले आगामी दिनमा पनि प्रतियोगिता समयमै सम्पन्‍न गर्न दबाब सिर्जना गर्नेछ, जसका कारण खेलाडी सधैं व्यस्त हुनेछन्। त्यसबाट नेपालले अन्तर्राष्‍ट्रिय प्रतियोगितामा हासिल गर्ने सफलता बढ्दै जानेछ। </p>
<p>त्यसबाहेक नयाँ खेलकुद ऐन लागू भएसँगै स्थानीय तयमा पदपूर्ति हुनेछन्। नयाँ अनुहारका साथै नयाँ जोश पनि हुने भएकाले स्थानीय तहमै खेलकुद गतिविधिले तीव्रता पाउनेछ। त्यसले अन्ततः समग्र नेपाली खेलकुदलाई माथि उकास्‍नेछ। खेलाडीबीच प्रतिस्पर्धा बढ्नेछ। संख्यात्मकसँगै गुणात्मक वृद्धि पनि हुनेछ।</p>
.jpg)
.jpg)
