Others

गृहपृष्ठ

काष्ठमण्डप पुनर्निर्माण : पहिलो तला निर्माणको काम सकियो काठमाडौं । जगसहित ढलेको काष्ठमण्डप पुनर्निर्माणअन्तर्गत पहिलो तला (भुइँ तला) निर्माणको काम (छानाबाहेक) सकिएको छ । काष्ठमण्डप पुनःनिर्माण समितिले मङ्गलबार सार्वजनिक सुनुवाइ गरी पुनर्निर्माणको काम लगभग आधा सकिएको जनाएको हो ।  उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष राजेन्द्र शाक्यका अनुसार हालसम्म तीन करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ । उपभोक्ता समितिलाई काठमाडौं महानगरपालिकाले साढे पाँच करोड रुपैयाँ दिएको थियो । हालसम्म निर्माणका लागि रकम अभाव भएको छैन । हाल काष्ठमण्डपका लागि आवश्यक काठ बर्दिवास र अम्लेखगञ्जबाट ल्याइएको छ । हालसम्म चार हजार ३८ क्युफिट काठ उपयोग भइसकेको छ ।  सम्पदाविज्ञ डा सुर्दशन तिवारीले पुरातात्विक सामग्रीको संरक्षण गरी पराम्परागत प्रविधिको प्रयोग गरी काष्ठमण्डपको पुनर्निर्माण भइरहेको जानकारी दिए । तिवारीका अनुसार काष्ठमण्डप पुर्खाले पहिला कसरी निर्माण गरेका थिए भन्ने कुराको जानकारी लिनसमेत सहयोग भएको छ ।  १२औं शताब्दीमा बनेको विश्वास गरिएकामा बेलायतको दुराग्रह विश्वविद्यालय र पुरातत्व विभागको अध्ययनले सातौं शताब्दीमा निर्माण भएको पत्ता लागेको थियो । पुरातत्व विभागले जाँच गरेर पुराना सामग्री पुनः प्रयोग गर्न सकिन्छ भनेपछि केही पुराना काठ र इँटा पुनःनिर्माणमा प्रयोग गरिएको छ ।  पुनर्निर्माण समितिका अनुसार, परम्परागत सामग्री र प्रविधि प्रयोग गरी पुरानै स्वरूपमा ल्याउने गरी काष्ठमण्डप पुनर्निर्माण काम भइरहेको छ । काष्ठमण्डप पुरानै शैली (तीन तलाको)को बन्नेछ । भित्ता निर्माणका लागि काष्ठमण्डपकै पुरानो माटो, धरहरा पुनर्निर्माणका क्रममा निकालिएको माटो र ताहचलको माटो प्रयोग गरिएको छ । त्यस्तै आवश्यक ढुङ्गा काभ्रेबाट ल्याइएको छ ।  पुनर्निर्माणका लागि आवश्यक काठ नेपाल टिम्बर कर्पोरेशन (टिसीएन) सँग पुरातत्व विभागको लागतअनुसार १७ हजार ५८ क्युपिट काठ ल्याउने सम्झौता गरिएको छ । त्यस्तै काष्ठमण्डपमा प्रयोग गरिएको इँटा दक्षिणबाराही इँटा उद्योगबाट ल्याइएको छ ।  काष्ठमण्डपको मूल थामको मुनि दुई किलो सुन राखिएको छ । समितिले राष्ट्र बैकबाट उक्त सुन किनेको हो । त्यस्तै प्रत्येक मूल थामको मुनि र माथि तामा जडान गरिएको छ । काष्ठमण्डपमा ठड्याइएका मूल थाम, मेथ र निदालमा किटनाशक औषधि र आलसको तेल लगाइएको छ ।  तीन वर्षभित्रमा निर्माण सम्पन्न गर्ने लक्ष्यका साथ १९ करोड ८८ लाख रुपैयाँ लाग्ने अनुमान महानगरले गरेको छ। दैनिक ज्यालादारीमा भक्तपुरका दक्ष कालिगढ पुनर्निर्माणमा खटिरहेका छन् ।रासस