‘अफ्रिका हुँदै भारतसम्म आइपुगेको सलह कीरा नेपाल आउने सम्भावना न्यून’
<p>काठमाडौं। अफ्रिका हुँदै भारतसम्म आइपुगेको सलह कीरा नेपाल आउने सम्भावना न्यून रहेको पाइएको छ।</p>
<p>सलह कीराबारे अध्ययन गर्न गठित समितिले शक्ति सञ्‍चय गर्नलाई सलह कीरा विपरीत दिशातर्फ नउड्ने गरेको र नेपालमा भर्खरै पूर्वीय वायु शुरु भएकाले नेपाल नआउने निष्‍कर्ष निकालेको हो।</p>
<p>हाल अफ्रिकाबाट इरान र पाकिस्तान हुँदै सलह कीरा भारतको राजधानी नयाँदिल्लीको छेउछाउ आइसकेको छ।</p>
<p>तर, अध्ययन समितिको प्रतिवेदनअनुसार सलह कीरा दिल्लीको छेउछाउबाट नेपालको सीमासम्म आइपुग्‍न पूर्वतर्फ उड्नुपर्छ।</p>
<p>तर, भर्खरै नेपालमा पश्‍चिमतर्फ बहने पूर्वीय वायु शुरु भएकाले सलह कीरा विपरीत दिशातर्फ चलेको हावालाई छिचोलेर नेपाल आउने सम्भावना न्यून छ। “प्रभावित मुलुकहरूको अनुभव हेर्दा पश्‍चिमतर्फ उड्दै गरेको हावालाई छिचोलेर कीरा नेपाल आउन नसक्ने सम्भावना बढी छ,” समितिका एक सदस्यले भने।</p>
<p>उनले कृषि संगठनको सहयोगमा विभिन्न मुलुकको अनुभवका आधारमा गरिएको अध्ययनले यो वर्ष कीरा नेपाल नआउने देखिएको बताए। उनले भने, “संयुक्त राष्‍ट्रसंघीय खाद्य एवं कृषि संगठन (एफएओ)ले पनि यो वर्ष कीरा नेपालमा आउने सम्भावना न्यून रहेको बताएको छ।”</p>
<p>तर, संगठनले कीरा नेपाल आइहालेको अवस्थामा व्यवस्थापन तथा क्षती न्यूनीकरणका लागि तयार रहन भनेको छ।</p>
<p>कृषि मन्त्रालयले १४ जेठमा सलह कीरा नेपाल आउने सम्भाव्यता र आइहाले त्यसको न्यूनीकरण गर्न पाँच सदस्यीय अध्ययन समितिले गठन गरेको थियो।</p>
<p>सोही समितिले सलहबाट बढी प्रभावित मुलुकहरूको प्रतिवेदन एफएओसँगको सहकार्यमा प्रतिवेदन तयार पारेको हो।</p>
<p>पाँच दिन लगाएर गरिएको अध्ययनपछि तयार गरिएको प्रतिवेदनमा उक्त कीरा नेपाल आइहाले त्यसको व्यवस्थापन र खेतीबालीमा हुने क्षती न्यूनीकरणका उपायहरू सुझाइएको छ।</p>
<p>प्रतिवेदनमा भनिएको छ, “व्यवस्थापन गर्न सलहलाई भौतिक रूपमै नष्‍ट गर्नुपर्ने भएकाले नेपाल आइहालेको अवस्थामा रासायनिक औषधि प्रयोगको विकल्प छैन।”</p>
<p>यस्तै, यसको व्यवस्थापनका लागि कृषक र कृषि प्राविधिकलाई आवश्यक ज्ञान, तालिम र जानकारी दिएर क्षती न्यूनीकरणतर्फ तत्कालै कदम चाल्न आवश्यक रहेको औंल्याइएको छ। यसका लागि तीनै तहका सरकारले मिलेर काम गर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको छ।</p>
<p>सलहबारे पर्याप्त जानकारी नभएकाले क्षती न्यूनीकरण र व्यवस्थापनका उपायका लागि सलह कीराबाट अतिप्रभावित मुलुक र कृषि संगठनहरूले तयार पारेको प्रतिवेदनलाई आधार बनाइएको छ।</p>
<p>प्लान्ट क्‍वारेन्टाइन एंव विषादी व्यवस्थापन केन्द्रका प्रमुख सहदेवप्रसाद हुमागाईंको संयोजकत्वमा अध्ययन समिति गठन गरिएको थियो।</p>
<p>समितिमा नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद्अन्तर्गतका इन्टोमोलोजीका वरिष्‍ठ वैज्ञानिक सुनिल अर्याल, प्लान्ट क्‍वाारेन्टाइन एवं विषादी व्यवस्थापन केन्द्रका वरिष्‍ठ बाली संरक्षण अधिकृत महेश आचार्य सदस्य छन्।</p>
<p>यस्तै, केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाका वरिष्‍ठ बाली संरक्षण अधिकृत राजीवदास राजभण्डारी र कृषि अनुसन्धान परिषद्कै इन्टोमोलोजी डिभिजनका रिटायर्ड वैज्ञानिक डा. समुन्द्रलाल जोशी पनि सदस्य छन्। समितिले आज कृषि तथा पशुपक्षी विकास मन्त्रालयलाई अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउँदैछ।</p>
प्रतिक्रिया दिनुहोस्