के छ सुदूरपश्चिमको ३३ अर्बको बजेटमा ?
<p>कैलाली। हिजो सुदूरपश्‍चिम प्रदेश सरकारले अधिकांश पुराना र केही नयाँ कार्यक्रमसहित ३३ अर्ब ३८ करोड १३ लाख ४८ हजार रुपैयाँको बजेट ल्याएको छ। </p>
<p>कुल बजेटमध्ये १६ अर्ब ७५ करोड ८४ लाख ८८ हजार पुँजीगत र चालुतर्फ १४ अर्ब १८ करोड ७८ लाख ६० हजार रुपैयाँ छ।</p>
<p>समग्र स्वास्थ्य क्षेत्र सुधारका लागि आगामी आर्थिक वर्षमा स्वास्थ्य सुधार वर्षको नाम दिएर ३ अर्ब २६ करोड ६६ लाख विनियोजन गरेको छ। चालु आर्थिक वर्षका लागि स्वास्थ्य क्षेत्रमा १ अर्ब ७८ करोड विनियोजित थियो। कोरोना महामारीको रोकथाम तथा नियन्त्रण प्राथमिकतामा राखिएको आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री झपटबहादुर बोहराले बताए।</p>
<p>कैलालीको टीकापुर र सातवटा पहाडी जिल्लामा १० शैय्याका कोभिड उपचार केन्द्र तथा सबै जिल्ला अस्पतालमा आइसोलेसन भवन निर्माण गर्ने कार्यक्रम बजेटमा उल्लेख छ। सेती प्रादेशिक अस्पतालमा ट्रमा सेन्टर र टीकापुर अस्पतालमा सरुवा रोग उपचार केन्द्र स्थापना गर्ने योजनामा पनि बजेट विनियोजन गरिएको छ। केही सामूदायिक अस्पतालमा अनुदान उपलब्ध गराउने कार्यक्रमलाई बजेटमा समेटिएको छ।</p>
<p>‘मेरो विशेषज्ञता मेरै प्रदेशका लागि’ नामक छात्रवृत्ति कार्यक्रममा ४ करोड ९३ लाख विनियोजन गरिएको छ। यस्तै, ‘म सानै छु बढ्न देऊ, बालविवाह हैन पढ्न देऊ’ कार्यक्रमका लागि एक करोड ६० लाख, एउटै सृष्‍टि, समदृष्‍टि कार्यक्रमका लागि २ करोड ५७ लाख विनियोजन गरेको छ।</p>
<p>प्रदेश सरकारले स्वास्थ्य, कृषि, सडक, खानेपानी, सिँचाइ, ऊर्जा, तटबन्ध आदि पूर्वाधार विकासलाई प्राथमिकता दिएको छ। प्रदेश सरकारले ‘निर्वाचन क्षेत्र पूर्वाधार विकास कोष’का लागि पनि बजेट छुट्याएको छ। प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्रमा तीन करोडका दरले ९६ करोड बजेट विनियोजन गरिएको हो।</p>
<p>आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री बोहराले प्रदेश सरकारले वित्तीय समानीकरण, सशर्त विशेष र समपुरकसमेत गरी नेपाल सरकारबाट १४ अर्ब २१ करोड ८२ लाख रुपैयाँ प्राप्त हुने अनुमान गरिएको बताए। चालु आवका लागि सोही शीर्षकमा नेपाल सरकारबाट प्रदेशले १४ अर्ब ५० करोड ३० लाख रुपैयाँ अनुदान प्राप्त गरेको थियो।</p>
<p>सुदूरपश्‍चिम सरकारले यस वर्ष कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणलाई प्राथमिकतामा राखेर स्वास्थ्य क्षेत्र सुधारका योजनामा बढी बजेट विनियोजन गरेको छ। स्वास्थ्य क्षेत्रको सुधार, कोरोनाका कारण रोजगारी गुमाएकाहरूलाई स्वरोजगारका कार्यक्रममा प्राथमिकताका साथ बजेट परेको छ।</p>
<p>कोरोनाका कारण रोजगारी तथा आयस्रोत गुमाएका प्रदेशवासीलाई रोजगारी दिलाउने खालका कृषि कार्यक्रम, पूर्वाधार विकासका योजना र उद्योग विकासका कार्यक्रम अगाडि सारिएको छ।</p>
<p>कोरोना भाइरसबाट प्रभावित भएकाहरूलाई लक्षित गर्दै ‘रोगबाट बचाऔं, भोकबाट जोगाऔं’ अभियान र कामका लागि खाद्यान्‍न कार्यक्रम सञ्‍चालन गर्ने भएको छ। </p>
<p>बजेटमा विदेशबाट फर्केकाहरूलाई स्वरोजगारका कार्यक्रममा जोड्ने र त्यसका लागि स्वरोजगार कोषमार्फत विना धितो ऋण प्रवाह गरिने उल्लेख छ। स्वदेश फर्केकाहरूलाई कृषि र गैर कृषिमा आवद्ध हुने गरी कार्यक्रम ल्याइएका छन्।</p>
<p>रोजगारी सिर्जनासँगैै कृषिलाई व्यावसायिक बनाउन किसानलाई कृषि ऋण दिने घोषणा पनि सरकारले बजेट मार्फत गरेको छ।</p>
<p>६० करोड विनियोजन गरेर सरकारले ‘नमूना कृषि गाउँ, आफैं बनाऔं’ कार्यक्रम नयाँ ल्याएको छ। एक स्थानीय तह एक कृषि उपज उत्पादन पुरानै स्वरूपको कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिएको छ। सिँचाइतर्फ एक अर्ब ४१ करोड विनियोजन गरिएको छ। सडक निर्माणका लागि ४ अर्ब ७२ करोड विनियोजन गरिएको छ। यसबाट पाँच सय २८ किलोमिटर सडक निर्माण गर्ने सरकारी योजना छ।</p>
<p>भारतद्वारा अतिक्रमित दार्चुलाको व्यासमा प्रदेश सरकारको उपस्थिति जनाउन सडक, पुल, खानेपानी, शिक्षा र स्वास्थ्यका पूर्वाधार निर्माण गर्न ५ करोड विनियोजन गरेको छ। हेलो सीएमलगायत शुरुदेखि नै विफल हुँदै आएका कार्यक्रमसमेत आगामी आर्थिक वर्षमा दोहोर्‍याइएको छ। कर्मचारीका अतिरिक्त भत्ता भने साउनदेखि लागू हुनेगरी कटौती गरिएको मन्त्री बोहराले बताए।</p>
प्रतिक्रिया दिनुहोस्