काठमाडौं। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)ले कोराना भाइरस (कोभिड–१९) लाई विश्वव्यापी महामारीको रूपमा घोषणा गरेपछि मुलुकको सम्भावित जोखिम रोक्न सरकारले सङ्क्रमण फैलिएका थप देशको अन–अराइभल भिषा रोक्ने निर्णय गरेको छ।
चीनबाट फैलिएर युरोपियन र केही पश्चिम एशियाका देशमा समेत कोभिड–१९को सङ्क्रमण बढेकाले थप देशको भिषा रोक्ने निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता डा. युवराज खतिवडाले बताए।
“शुरूमा पाँच मुलुकबाट आउने भिषा रोक्ने भनेकोमा अझै केही थप देशहरूको भिषा रोक्ने निर्णय भएको छ”, कोभिड–१९ सङ्क्रमण नियन्त्रण तथा रोकथाम उच्चस्तरीय समन्वय समितिको बैठकले गरेको निर्णय सुनाउँदै प्रवक्ता डा. खतिवडाले भने। थप कुनकुन देशको भिसामा रोक लगाइएको हो भन्ने बारेमा भने उनले खुलाएनन्। सूचना एकद्धार प्रणालीबाट जाने भएकाले समितिको सचिवालयले त्यसको आधिकारिक निर्णय सार्वजनिक गर्ने मन्त्री खतिवडाले बताए। उनले हवाई उडानमा भने कटौती नगरिएको जनाए। भिषा रोकिएपछि स्वतः कटौती हुने उनले बताए। यसअघि सरकारले चीन, इरान, इटाली, फ्रान्स जर्मनी, स्पेन, दक्षिण कोरिया र जापानको अन अराइभल भिषामा रोक लगाएको थियो।
प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय सिंहदरबारमा आज बसेको समितिको बैठकमा डब्लुएचओले महामारीको रूपमा घोषणा गरेपछिको उत्पन्न जोखिमको समीक्षा गरी नेपालमा गर्नुपर्ने आवश्यक तयारीका विषयमा थप छलफल भएको थियो। छिमेकी मुलुक भारतमा पनि संक्रमणको सङ्ख्या बढ्दै गएको अवस्थामा आजको बैठकले थप उच्च सतर्कता अपनाउने निर्णय गरेको अर्थमन्त्री एवं सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रहेका प्रवक्ता डा. खतिवडाले बताए।
भारतले आफ्नो देशको नाकामा नियमन गर्दै खास नाकाबाट आवागमन खोल्ने निर्णय गरेकाले नेपालतर्फबाट पनि त्यही नाका प्रयोग गरिने भएको छ। त्यसको आवश्यक प्रक्रिया मिलाउन गृह र परराष्ट्र मन्त्रालयलाई जिम्मा दिइएको खतिवडाले बताए। पछिल्लो दिनमा समितिको बैठक नियमित जसो बस्दै आएको छ। हिजो, २८ फागुनमा मात्रै सर्वदलीय बैठक बसेर रोग भित्रिन नदिन उच्च सचर्कता अपनाउने निर्णय भएको थियो।
थप पूर्वतयारीमा सरकार
अहिलेसम्म मुलुकमा कुनै सङ्क्रमण भएको छैन। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले नेपाललाई उच्च जोखिम क्षेत्रमा राखेको अवस्थामा सङ्क्रमण भइहालेमा त्यो बेलाको तयारीका लागि अहिलेदेखि नै क्वारेन्टाइन सेन्टर र आइसोलेसन वार्ड तथा उपकरणहरू र उपचारका लागि चाहिने यन्त्रहरूको आपूर्ति बढाउने निर्णय बैठकले गरेको छ।
“पूर्वतयारी स्वरूप त्यस्तो सेन्टर बनाउँदा सम्भव भएसम्म घना वस्तीभन्दा पर तयारी गर्ने निर्णय भएको छ, त्यसको आवश्यक प्रक्रिया स्वास्थ्य मन्त्रालयले मिलाउने भनिएको छ”, मन्त्री डा. खतिवडाले बताए। आवश्यक परेमा सुरक्षाकर्मीले तत्कालै संरचना बनाउन सक्ने गरी जाने गरी तयारी थाल्ने बैठकको निष्कर्ष छ।
पूर्वतयारी स्वरूप मेडिकल कलेजका स्वास्थ्यकर्मी, रेडक्रस, स्काउट तथा मेडिकल क्षेत्रका सामाजिक संस्थाका प्रतिनिधिलाई स्वयंसेवकको रूपमा परिचानन गर्ने गरी तयारी अवस्थामा राख्ने निर्णय पनि बैठकले गरेको छ। सङ्क्रमण नदेखिँदासम्म विद्यालय र परीक्षा भने नियमित सञ्चालन गरिने भएको छ। मन्त्री खतिवडाले भने, “कुनै समस्या आएमा तत्कालै स्कुल बन्द गर्न सक्ने गरी निर्णय लिएर जाने कुरा भएको छ, अहिले नै बन्द गर्ने निर्णय भने भएको छैन।”
उनले सरकारकातर्फबाट सार्वजनिक समारोह, भेला कम गर्ने र सामाजिक रूपमा विवाह भोजहरू कम गरी आफैं पनि सतर्कता अपनाउन सार्वजनिक अपिल गर्ने निर्णय गरेको जानकारी दिए। समितिका संयोजक उपप्रधानमन्त्री तथा रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलको अध्यक्षतामा उक्त बैठक बसेको थियो। नारायण ढङु्गाना/रासस
चीनबाट फैलिएर युरोपियन र केही पश्चिम एशियाका देशमा समेत कोभिड–१९को सङ्क्रमण बढेकाले थप देशको भिषा रोक्ने निर्णय भएको सरकारका प्रवक्ता डा. युवराज खतिवडाले बताए।
“शुरूमा पाँच मुलुकबाट आउने भिषा रोक्ने भनेकोमा अझै केही थप देशहरूको भिषा रोक्ने निर्णय भएको छ”, कोभिड–१९ सङ्क्रमण नियन्त्रण तथा रोकथाम उच्चस्तरीय समन्वय समितिको बैठकले गरेको निर्णय सुनाउँदै प्रवक्ता डा. खतिवडाले भने। थप कुनकुन देशको भिसामा रोक लगाइएको हो भन्ने बारेमा भने उनले खुलाएनन्। सूचना एकद्धार प्रणालीबाट जाने भएकाले समितिको सचिवालयले त्यसको आधिकारिक निर्णय सार्वजनिक गर्ने मन्त्री खतिवडाले बताए। उनले हवाई उडानमा भने कटौती नगरिएको जनाए। भिषा रोकिएपछि स्वतः कटौती हुने उनले बताए। यसअघि सरकारले चीन, इरान, इटाली, फ्रान्स जर्मनी, स्पेन, दक्षिण कोरिया र जापानको अन अराइभल भिषामा रोक लगाएको थियो।
प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय सिंहदरबारमा आज बसेको समितिको बैठकमा डब्लुएचओले महामारीको रूपमा घोषणा गरेपछिको उत्पन्न जोखिमको समीक्षा गरी नेपालमा गर्नुपर्ने आवश्यक तयारीका विषयमा थप छलफल भएको थियो। छिमेकी मुलुक भारतमा पनि संक्रमणको सङ्ख्या बढ्दै गएको अवस्थामा आजको बैठकले थप उच्च सतर्कता अपनाउने निर्णय गरेको अर्थमन्त्री एवं सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रहेका प्रवक्ता डा. खतिवडाले बताए।
भारतले आफ्नो देशको नाकामा नियमन गर्दै खास नाकाबाट आवागमन खोल्ने निर्णय गरेकाले नेपालतर्फबाट पनि त्यही नाका प्रयोग गरिने भएको छ। त्यसको आवश्यक प्रक्रिया मिलाउन गृह र परराष्ट्र मन्त्रालयलाई जिम्मा दिइएको खतिवडाले बताए। पछिल्लो दिनमा समितिको बैठक नियमित जसो बस्दै आएको छ। हिजो, २८ फागुनमा मात्रै सर्वदलीय बैठक बसेर रोग भित्रिन नदिन उच्च सचर्कता अपनाउने निर्णय भएको थियो।
थप पूर्वतयारीमा सरकार
अहिलेसम्म मुलुकमा कुनै सङ्क्रमण भएको छैन। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले नेपाललाई उच्च जोखिम क्षेत्रमा राखेको अवस्थामा सङ्क्रमण भइहालेमा त्यो बेलाको तयारीका लागि अहिलेदेखि नै क्वारेन्टाइन सेन्टर र आइसोलेसन वार्ड तथा उपकरणहरू र उपचारका लागि चाहिने यन्त्रहरूको आपूर्ति बढाउने निर्णय बैठकले गरेको छ।
“पूर्वतयारी स्वरूप त्यस्तो सेन्टर बनाउँदा सम्भव भएसम्म घना वस्तीभन्दा पर तयारी गर्ने निर्णय भएको छ, त्यसको आवश्यक प्रक्रिया स्वास्थ्य मन्त्रालयले मिलाउने भनिएको छ”, मन्त्री डा. खतिवडाले बताए। आवश्यक परेमा सुरक्षाकर्मीले तत्कालै संरचना बनाउन सक्ने गरी जाने गरी तयारी थाल्ने बैठकको निष्कर्ष छ।
पूर्वतयारी स्वरूप मेडिकल कलेजका स्वास्थ्यकर्मी, रेडक्रस, स्काउट तथा मेडिकल क्षेत्रका सामाजिक संस्थाका प्रतिनिधिलाई स्वयंसेवकको रूपमा परिचानन गर्ने गरी तयारी अवस्थामा राख्ने निर्णय पनि बैठकले गरेको छ। सङ्क्रमण नदेखिँदासम्म विद्यालय र परीक्षा भने नियमित सञ्चालन गरिने भएको छ। मन्त्री खतिवडाले भने, “कुनै समस्या आएमा तत्कालै स्कुल बन्द गर्न सक्ने गरी निर्णय लिएर जाने कुरा भएको छ, अहिले नै बन्द गर्ने निर्णय भने भएको छैन।”
उनले सरकारकातर्फबाट सार्वजनिक समारोह, भेला कम गर्ने र सामाजिक रूपमा विवाह भोजहरू कम गरी आफैं पनि सतर्कता अपनाउन सार्वजनिक अपिल गर्ने निर्णय गरेको जानकारी दिए। समितिका संयोजक उपप्रधानमन्त्री तथा रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलको अध्यक्षतामा उक्त बैठक बसेको थियो। नारायण ढङु्गाना/रासस